Δράσεις

Το έργο χωρίζεται σε 12 δράσεις, οι οποίες στο τέλος του έργου θα καταλήξουν σε μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την αειφόρο διαχείριση εντατικά καλλιεργούμενων περιοχών στη Μεσόγειο και ειδικά για την καλλιέργεια του κελυφωτού φυστικιού (Pistachia vera L.).

Οι προβλεπόμενες δράσεις είναι:

Δράση A1-Ολοκληρώθηκε

Συλλογή πληροφοριών και δεδομένων για την πιλοτική περιοχή του έργου

Η δράση Α1 θα διαρκέσει 9 μήνες και στη διάρκειά της θα συλλεχθούν στοιχεία για την πιλοτική περιοχή του έργου (Αίγινα), τα οποία θα χρησιμοποιηθούν στη συνέχεια για την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος παρακολούθησης της ποιότητας του εδάφους, καθώς και για την ανάπτυξη  του ολοκληρωμένου σχεδίου αειφόρου διαχείρισης του δράση Β1.

Πρόκειται να γίνει συλλογή και αξιολόγηση όλων των διαθέσιμων στοιχείων σχετικά με τις περιβαλλοντικές παραμέτρους της πιλοτικής περιοχής, τη γεωργική παραγωγή, τα κύρια ρεύματα αποβλήτων, τις πρακτικές διαχείρισης των αποβλήτων, τη γεωμορφολογία, την τουριστική ανάπτυξη, κλπ.

Πιο συγκεκριμένα, η δράση Α1 περιλαμβάνει

1. Συλλογή δεδομένων, χρησιμοποιώντας όλες τις διαθέσιμες πηγές (τοπικές /εθνικές αρχές, ιδρύματα και ενώσεις, τοπικούς φορείς, παραγωγούς και ενώσεις πολιτών, σχετικά με:

  • Υδρο-και γεω-μορφολογικά χαρακτηριστικά
  • Μετεωρολογικά δεδομένα περίοδου τουλάχιστον 10 ετών
  • Προσδιορισμός των κύριων ρευμάτων νερού
  • Τον πληθυσμό και τις τοπικές δραστηριότητες
  • Καλλιεργούμενες εκτάσεις, εκτάσεις που καλλιεργούνται με κελυφωτό φυστίκι, ετήσια παραγωγή φιστικιών και αποβλήτων, άλλα είδη αποβλήτων της περιοχής, διαχείριση γεωργικών και αστικών αποβλήτων
  • Καλλιεργητικές πρακτικές, χρήση των φυτοφαρμάκων, κομποστοποίηση, ανακύκλωση γεωργικών αποβλήτων, κ.α.
  • Κατηγορίες επιχειρήσεων, διαδικασίες παραγωγής, τεχνικά χαρακτηριστικά παραγωγής, παραγωγή και διάθεση αποβλήτων
  • Τις επιπτώσεις  της διάθεσης και της διαχείρισης των αποβλήτων στην ποιότητας του εδάφους και των υδατικών συστημάτων, αξιολόγησης της ποιότητας του περιβάλλοντος στις περιοχές διάθεσης και των προβλημάτων που προκαλούνται στην τοπική κοινωνία

2. Ανάπτυξη σχεδίου δειγματοληψίας εδάφους και υδάτων. Προκειμένου να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις της καλλιέργειας του κελυφωτού φυστικιού και της διάθεσης των αποβλήτων αποφλοίωσης  στην ποιότητα του εδάφους και των υδάτων, 8-10 χωράφια όπου καλλιεργούνται φυστικιές ή διατίθενται απόβλητα θα επιλεγούν και θα παρακολουθούνται περιοδικά (Δράση Α2).

Η δράση Α1 ολοκληρώθηκε επιτυχώς σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του έργου. Από αυτήν προέκυψε η μελέτη "Αποτύπωση και Αξιολόγηση της Περιβαλλοντικής Κατάστασης της Αίγινας", με σημαντικές πληροφορίες και αξιολογημένα αρχικά αποτελέσματα δειγματοληψιών εδαφών και νερού άρδευσης από το νησί.

Δράση A2-Ολοκληρώθηκε

Παρακολούθηση της ποιότητας του εδάφους και των νερών-Προσδιορισμός Δεικτών Ποιότητας Εδάφους

Κατά τη διάρκεια αυτής της κεντρικής δράσης, η οποία θα διαρκέσει 18 μήνες, θα παρακολουθείται η ποιότητα του εδάφους σε περιοχές που καλλιεργείται η φυστικιά ή διατίθενται απόβλητα με συνεχείς, περιοδικές δειγματοληψίες εδάφους καθώς και η ποιότητα του νερού ακολουθώντας ένα προσεκτικά σχεδιασμένο σύστημα παρακολούθησης για την αξιολόγηση της ποιότητας όλων των υφιστάμενων υδατικών συστημάτων συμπεριλαμβανομένων και των εποχιακών επιφανειακών ρευμάτων καθώς και των υπόγειων υδάτων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τέτοιου είδους δεδομένα δεν υπάρχουν στη διεθνή βιβλιογραφία για καμία από τις Μεσογειακές χώρες όπου καλλιεργείται κελυφωτό φυστίκι. Στη διάρκεια αυτής της δράσης, θα προσδιοριστούν εκείνες οι εδαφικές παράμετροι οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως δείκτες για την ποιότητα του εδάφους ενώ πρόκειται να κατασκευαστούν φορητές συσκευές μέτρησης του pH, της ηλεκτρικής αγωγιμότητας και της υγρασίας του εδάφους. Οι συσκευές αυτές θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους παραγωγούς και είναι μέρος της ολοκληρωμένης στρατηγικής των δράσεων Β1 και Β2. 

Η δράση Α2 ολοκληρώθηκε επιτυχώς σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του έργου. Αποτελέσματα της δράσης παρουσιάστηκαν τόσο στις ενημερωτικές διοργανώσεις στην Αίγινα, και κυρίως σε αυτήν του Σεπτεμβρίου 2014, αλλά και σε συνέδρια.

Δράση A3

Κομποστοποίηση αποβλήτων αποφλοίωσης-Δοκιμές ποιότητας-GIS-LIS

Η δράση θα διαρκέσει 27 μήνες και στοχεύει στην ανάπτυξη φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων παραγωγής κομπόστ χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη απόβλητα αποφλοίωσης φυστικιού. Θα προσδιοριστούν τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρατηριστικά του κομπόστ ώστε να διευκρινιστούν οι όροι και οι προϋποθέσεις για την ασφαλή χρήση και ανακύκλωσή του στις καλλιέργειες. Αν και τα απόβλητα αποφλοίωσης θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως ένα εξαιρετικό υλικό, υψηλής περιεκτικότητας σε οργανική ουσία το οποίο θα μπορούσε να ανακυκλωθεί στιος καλλιέργειες, εν τούτοις η υψηλή περιεκτικότητά του σε πολυφαινόλες, NO3- και δυνητικά αφλατοξίνες μπορεί να οδηγήσει στην παραγωγή μη κατάλληλων τελικών προϊόντων. Συνεπώς είναι αναγκαίο, πριν από τη χρήση των προϊόντων αυτών στις καλλιέργειες, να προηγηθεί πλήρης χαρακτηρισμός και δοκιμές ποιότητας των τελικών προϊόντων. Για αυτό το λόγο η δράση Α3 περιλαμβάνει μικρής κλίμακας πειράματα κομποστοποίησης προκειμένου να προσδιοριστεί η ποιότητα των τελικών προϊόντων, καθώς και ο βέλτιστος τρόπος παραγωγής κομπόστ (χρήση άλλων διαθέσιμων αποβλήτων ή/και φυσικού ζεόλιθου ως πρόσθετο). Θα ακολουθήσει μία σειρά δοκιμών ποιότητας ώστε να εξασφαλιστεί ότι το τελικό προϊόν είναι ασφαλές για το περιβάλλον, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας του εδάφους και στην απόδοση της καλλιέργειας.

Επιπλέον των παραπάνω, στη διάρκεια της δράσης αυτής θα αναπτυχθεί, με χρήση των αποτελεσμάτων της προηγούμενης δράσης Α2, Γεωπληροφοριακό Σύστημα βασισμένο σε Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (GIS-LIS) και χαρτών καταλληλότητας εδάφους το οποίο θα συνεισφέρει στην ελεγχόμενη και αειφόρο εφαρμογή των επεξεργασμένων αποβλήτων φυστικιάς στο έδαφος με ταυτόχρονη διατήρηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των εδαφών. 

Δράση A4

Δημιουργία Λογισμικού (software) και εργαλείων παρακολούθησης (monitoring tools) για την καλλιέργεια του κελυφωτού φυστικιού

Η δράση θα διαρκέσει 27 μήνες και έχει ως στόχο να αναπτύξει ένα λογισμικό παρακολούθησης (software monitoring tool) για την αειφόρο διαχείριση των εντατικά καλλιεργούμενων περιοχων της Μεσογείου, χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα την καλλιέργεια της P.vera L. στην Αίγινα. Το λογισμικό-εργαλείο το οποίο θα αναπτυχθεί θα περιλαμβάνει δύο περιπτώσεις:

  1. να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από μεμονωμένους παραγωγούς,
  2. να επιτρέπει την ανάπτυξη δικτύου μεταξύ των παραγωγών και των τοπικών/περιφερειακών αρχών και στη συνέχεια ενός Κεντρικού Συστήματος Παρακολούθησης και Διαχείρισης (CMMT), το οποίο θα μπορεί να εγκατασταθεί στην Περιφέρεια, το οποίο θα συλλέγει δεδομένα από τους παραγωγούς αλλά και θα παρέχει σε αυτούς πληροφορίες, συμβουλές καλλιέργειας, οδηγίες και κατευθυντήριες γραμμές ώστε να εξασφαλίζεται ορθολογική χρήση των φυσικών πόρων και αειφόρος καλλιέργεια της φυστικιάς.

Έτσι, μέσα από αυτό το εργαλείο, οι παραγωγοί και οι αρχές θα έχουν τη δυνατότητα να ελέγχουν περιοδικά και συνεχώς τις καλλιεργούμενες εκτάσεις γρήγορα και αποτελεσματικά, να εντοπίζουν πιθανούς κινδύνους και να προχωρούν στη λήψη των κατάλληλων μέτρων και δράσεων. 

Δράση B1

Ανάπτυξη και εφαρμογή ολοκληρωμένου σχεδίου καλλιέργειας του κελυφωτού φυστικιού-Εφαρμογή σε πιλοτικά χωράφια

Στους 27 μήνες της διάρκειας αυτής της δράσης προβλέπεται να πραγματοποιηθεί αξιολόγηση των αποτελεσμάτων όλων των προηγούμενων δράσεων και ανάπτυξη ολοκληρωμένου σχεδίου αειφόρου διαχείρισης εντατικά καλλιεργούμενων περιοχών. Το σχέδιο αυτή θα εφαρμοστεί στην καλλιέργεια του κελυφωτού φυστικιού, καταρχήν σε πιλοτική κλίμακα σε τρία καλλιεργούμενα χωράφια, δύο στην Αίγινα και ένα στη Χαλκιδική.

Το σχέδιο θα περιλαμβάνει όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν την καλλιέργεια του κελυφωτού φυστικιού, τη διατήρηση και βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, καθώς και τη βελτίωση του εισοδήματος των παραγωγών, χωρίς αμφιβολία, ένα ισχυρό κίνητρο για τους παραγωγούς να υιοθετήσουν το προτεινόμενο σενάριο.

Το σχέδιο θα συνδυάζει τα αποτελέσματα και τα παραδοτέα των προηγούμενων δράσεων και θα περιλαμβάνει συγκεκριμένες πρακτικές για την καλλιέργεια του κελυφωτού φυστικιού υπό τις κλιματικές συνθήκες της Μεσογείου και σε περιοχές που βρίσκονται σε κίνδυνο ερημοποίησης, ενώ θα περιλαμβάνει επίσης τεχνικές παρακολούθησης της ποιότητας του εδάφους και των διαθέσιμων  υδατικών πόρων , θα λαμβάνει υπόψη τις απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία, φυτοφάρμακα. Μεγάλη επίσης προσοχή θα δοθεί στη σωστή διαχείριση των αποβλήτων που προκύπτουν από όλες τις διαδικασίες παραγωγής των φυστικιών (ορθολογική διάθεση, κομποστοποίηση και επαναχρησιμοποίηση στις καλλιέργειες, πιθανή χρήση υγρών αποβλήτων για άρδευση).

 Κατά την εφαρμογή του  στα τρία πιλοτικά χωράφια, το σενάριο θα παρακολουθείται συνεχώς ως προς την αποτελεσματικότητά του, ενώ κατά την ολοκλήρωση της δράσης, οι εταίροι θα αξιολογήσουν όλα τα αποτελέσματα με σκοπό την επέκταση του σεναρίου από τοπική σε περιφερειακή / εθνική / διεθνή κλίμακα. Η ολοκλήρωση, μετά από οικονομική και τεχνική αξιολόγηση, θα οδηγήσει σε μια Ολοκληρωμένη Στρατηγική κατάλληλη για τις χώρες της Μεσογείου με καταγεγραμμένους τους περιορισμούς εφαρμογής και τις προϋποθέσεις σωστής υλοποίησης.

Τρία πιλοτικά χωράφια θα επιλεγούν για τις παραπάνω δράσεις:

- Δύο από το σύνολο των 15 που ελέγχονται στην Αίγινα, τα οποία θα παρακολουθώνται κατά τη διάρκεια της δράσης Α2 και συνεπώς θα είναι γνωστά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και οι πρακτικές που εφαρμόζονται σε αυτά

- Ένα στη Χαλκιδική, τα χαρακτηριστικά του οποίου, όσον αφορά την ποιότητα του εδάφους και τις πρακτικές καλλιέργειας θα είναι άγνωστα. Ο σκοπός αυτής της επιλογής είναι να καταδείξει τον τρόπο με τον οποίο οι παραγωγοί θα μπορούν να εφαρμόσουν το σενάριο στο μέλλον, ανεξάρτητα από την περιοχή που βρίσκεται η καλλιέργεια ή την ασκούμενη δραστηριότητα/πρακτική. Ένας πρόσθετος λόγος είναι η υλοποίηση του σεναρίου σε περιοχή με διαφορετικές κλιματικές συνθήκες και διαθέσιμους πόρους.

Οι παραγωγοί/ιδιοκτήτες των χωραφιών οι οποίοι θα συμμετέχουν στις πιλοτικές αυτές δράσεις θα εφαρμόσουν στις ιδιοκτησίες τους όλες τις πρακτικές και τα εργαλεία που θα έχουν αναπτυχθεί, ενώ θα εγκατασταθεί και στους υπολογιστές τους το λογισμικό παρακολούθησης (software monitoring tool) το οποίο θα αναπτυχθεί στη δράση Α4. Οι παραγωγοί θα εκπαιδευτούν από τους επιστήμονες στη χρήση του λογισμικού, στην εφαρμογή των πρακτικών και στη στη χρήση των φορητών συσκευών του pH, της υγρασίας και της ηλεκτρικής αγωγιμότητας του εδάφους. Τα δεδομένα που θα συλλέγονται από τις φορητές συσκευές θα εισάγονται στο λογισμικό από τους παραγωγούς ώστε να υπάρχει συνεχής παρακολούθηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του εδάφους, αλλά και για να δοκιμαστεί το πρόγραμμα συμβουλευτικής που θα παρέχεται από το λογισμικό.

Οι ομάδες εργασίας των εταίρων θα παρακολουθούν επίσης με περιοδικές δειγματοληψίες την ποιότητα του εδάφους και την απόδοση της καλλιέργειας. 

Οι παραγωγοί θα εκπαιδευτούν επίσης στις τεχνικές κομποστοποίησης οι οποίες θα αναπτυχθούν  στη διάρκεια της δράσης Α3, οπότε και αναμένεται να πραγματοποιηθεί κομποστοποίηση σε πραγματικές συνθήκες και στα τρία πιλοτικά χωράφια.

Δράση B2

Δημιουργία Κέντρου Παρακολούθησης και Διαχείρισης εντατικά καλλιεργούμενων περιοχών στη Μεσόγειο.

TΗ δράση B2 θα διαρκέσει επίσης 27 μήνες και έχει ως στόχο να επιδείξει την αποτελεσματικότητα του προτεινόμενου δικτύου μεταξύ των παραγωγών και των τοπικών/περιφερειακών/κυβερνητικών αρχών, η δημιουργία του οποίου θα συμβάλει στη συλλογή χρήσιμων περιβαλλοντικών και καλλιεργητικών δεδομένων ενώ συγχρόνως θα τροφοδοτεί τους παραγωγούς και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς με πληροφορίες, οδηγίες, συμβουλές και κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με πρακτικές αειφόρου διαχείρισης των καλλιεργειών και του αγροτικού περιβάλλοντος γενικότερα.

Προβλέπεται να δημιουργηθεί ένα Κέντρο Παρακολούθησης και Διαχείρισης το οποίο θα εγκατασταθεί καταρχήν στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων της Περιφέρειας Αττικής καθώς και στους τρείς συμμετέχοντες ερευνητικούς φορείς.

Η σπουδαιότητα αυτού του Κέντρου, εκτός των άμεσων οφελών για τους παραγωγούς όπως αναφέρθηκαν, έγκειται στη δυνατότητα η οποία θα δοθεί στις αρχές να συλλέγουν σε τακτά διαστήματα χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τις καλλιεργούμενες εκτάσεις, την ποιότητα του εδάφους, να εντοπίζουν πιθανούς κινδύνους και να προχωρούν εφόσον εκτιμηθεί απαραίτητο στη λήψη των κατάλληλων μέτρων ώστε να αποφευχθούν αρνητικές επιπτώσεις.

Το Κέντρο Παρακολούθησης και Διαχείρισης είναι το τελικό-πολύ σημαντικό παραδοτέο του AgroStrat. Είναι το εργαλείο που θα συνδέσει άμεσα τους παραγωγούς με τους επιστήμονες και τις τοπικές/περιφερειακές αρχές.

Όπως προβλέπεται, θα δημιουργηθούν δύο λογισμικά πακέτα, ένα για τους παραγωγούς και ένα για τις τοπικές/περιφερειακές αρχές.

  1. Λογισμικό για τους παραγωγούς. 

    Το λογισμικό θα είναι απλό και φιλικό για τους χρήστες και θα προσφέρει στους παραγωγούς όλες τις απαραίτητες οδηγίες και τις κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή των αειφόρων καλλιεργητικών πρακτικών που θα αναπτυχθούν στη διάρκεια του έργου. Οι παραγωγοί θα πρέπει να τροφοδοτούν περιοδικά το λογισμικό με παραμέτρους του εδάφους που καλλιεργούν και του νερού που χρησιμοποιούν για άρδευση καθώς και άλλες πληροφορίες που σχετίζονται με τις καλλιεργητικές πρακτικές που ακολουθούν και θα παίρνουν οδηγίες σχετικά με τις πιο κατάλληλες πρακτικές διαχείρισης που είναι κατάλληλες για την καλλιέργειά τους. Το λογισμικό θα περιλαμβάνει επίσης ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης το οποίο θα ενημερώνει τους παραγωγούς σε περίπτωση κινδύνου υποβάθμισης της ποιότητας του εδάφους και  της παραγωγής. Οι παραγωγοί θα έχουν τη δυνατότητα, εφόσον το επιθυμούν, να συνδέονται μέσω αυτού του συστήματος με το Κέντρο Παρακολούθησης και Διαχείρισης προκειμένου να ενημερώσουν τους επιστήμονες της Περιφέρειας και να λάβουν πιο λεπτομερείς οδηγίες από αυτούς.  

  2. Λογισμικό για τις αρχές. Το λογισμικό θα υποστηρίξει τη δημιουργία του Κέντρου Παρακολούθησης και Διαχείρισης το οποίο θα μπορούσε να βρίσκεται, για παράδειγμα, στις εγκαταστάσεις της Περιφέρειας, ενός κρατικού Οργανισμού ή ενός Δήμου. Οι αρχές θα μπορούν με τον τρόπο αυτό να αναλάβουν τη συνεχή καταγραφή περιβαλλοντικών και καλλιεργητικών δεδομένων, την παρακολούθηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων και την επιστημονική υποστήριξη των παραγωγών. 

Τα δύο είδη λογισμικού μετά τη φάση πιλοτικής λειτουργίας τους θα είναι ελεύθερα διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του έργου, ενώ οι εταίροι θα ετοιμάσουν ένα εγχειρίδιο χρήσης με όλες τις λειτουργίες και τις δυνατότητες του συστήματος.

Η δημιουργία τέτοιων Κέντρων Παρακολούθησης και Διαχείρισης είναι ιδιαίτερα σημαντική και θα επιφέρει σημαντικά οφέλη στη αειφόρο διαχείριση του αγροτικού περιβάλλοντος. Για το λόγο αυτό, οι εταίροι του έργου, και προκειμένου να βοηθηθεί η υιοθέτηση αυτής της πρότασης από τις τοπικές/περιφερειακές αρχές θα αναπτύξουν ένα χρήσιμο οδηγό, με τίτλο “Ανάπτυξη και εφαρμογή Κέντρου Παρακολούθησης και Διαχείρισης για τη συνεχή παρακολούθηση εντατικά καλλιεργούμενων εκτάσεων από τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές”. Στον Οδηγό αυτό θα περιγράφονται όλες οι απαιτήσεις, οι προϋποθέσεις και οι απαραίτητες ενέργειες ώστε να μπορούν οι αρχές να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν με επιτυχία ένα τέτοιο κεντρικό σύστημα συνεχούς ελέγχου.

Δράση C1

Παρακολούθηση των περιβαλλοντικών επιδράσεων του έργου-Ανάλυση Κύκλου Ζωής (ΑΚΖ)

Η Δράση C1 θα διαρκέσει 48 μήνες και έχει ως στόχο (1) την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων των δράσεων έργου στην κατάσταση του περιβάλλοντος σε τακτική βάση και (2τη διεξαγωγή Ανάλυσης Κύκλου Ζωής (ΑΚΖ-Life Cycle Analysis) από την άποψη της κατανάλωσης πρώτων υλών, χρήσης ενέργειας και εκπομπών στο περιβάλλον.

Μία σειρά δεικτών θα παρακολουθηθούν ώστε να γίνει εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιδράσεων του έργου:

1. Βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος στην πιλοτική περιοχή. Για το σκοπό αυτό θα δημιουργηθούν χάρτες κινδύνου για τις εδαφικές ιδιότητες που επηρεάζονται περρισσότερο καθώς και για παραμέτρους του νερού. Συνολικά θα δημιουργηθούν τέσσερις χάρτες κινδύνου, ένας στην έναρξη του έργου ο οποίος θα αποτυπώνει την αρχική κατάσταση (τον 8ο μήνα του έργου) και τρεις ακόμα τακτικά κατά τη διάρκεια του έργου (τον 20ο, τον 32ο και τον 48ο μήνα του έργου) καθώς οι δράσεις θα εξελίσσονται και θα επιδρούν στο περιβάλλον. Η αξιολόγηση του κινδύνου θα γίνει τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά.

Οι παράμετροι οι οποίες θα ελέγχονται είναι: 

  • Οργανική ουσία στο έδαφος
  • pH εδάφους
  • Αλατότητα εδάφους
  • Συγκέντρωση NO3- στο έδαφος
  • Συγκέντρωση και διαθεσιμότητα θρεπτικών στοιχείων στο έδαφος
  • Συγκέντρωση βαρέων μετάλλων στο έδαφος (3-4 μέταλλα με τη μεγαλύτερη δυνατότητα να προκαλέσουν κίνδυνο)
  • Συγκέντρωση πολυφαινολικών ενώσεων στο έδαφος
  • Ποιότητα νερού άρδευσης
  • Αποτελεσματικότητα χρήσης νερού
  • Συγκέντρωση αφλατοξινών στους καρπούς
  • Χρήση αγροχημικών (λιπάσματα, φυτοφάρμακα)
  • Υπολειμματική συγκέντρωση φυτοφαρμάκων

2. Βελτίωση της παραγωγής και της θρεπτικής κατάστασης των φυστικόδεντρων με τη διεξαγωγή αναλύσεων φύλλων και καρπών και συσχετισμό των αποτελεσμάτων με τις ετήσιες αποδόσεις και την κατάσταση τη θρεπτική κατάσταση του εδάφους. Η καταγραφή αυτή θα γίνει κατά την εναρξη του έργου και κάθε 12 μήνες

3. Προσδιορισμός του Αποτυπώματος Άνθρακα με διεξαγωγή Ανάλυσης Κύκλου Ζωής

Η ΑΚΖ θα πραγματοποιηθεί για όλες τις διεργασίες που εξετάζονται και εφαρμόζονται στην πιλοτική περιοχή και θα επιτρέψει την ορθή εκτίμηση του αποτυπώματος άνθρακα σε κάθε περίπτωση.

Συγκεριμένα θα μελετηθούν τα εξής υποσυστήματα:

  • Γεωργικά απόβλητα (απόβλητα αποφλοίωσης φυστικιών αλλά και άλλα απόβλητα της περιοχής)-παραγωγή και διαχείριση
  • Εφαρμογή γεωργικών αποβλήτων στο έδαφος (μετά από κατεργασία ή/και κομποστοποίηση)
  • Καλλιέργεια δέντρων και φυτών

Οι πιο σημαντικές παράμετροι που θα αξιολογηθούν κατά τη διάρκεια της ΑΚΖ είναι η κατανάλωση ενέργειας και νερού, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, οξειδίων του αζώτου και διοξειδίου του θείου στην ατμόσφαιρα.

Θα ληφθεί επίσης υπόψη η απελευθέρωση οργανικών και ανόργανων ρύπων (συμπεριλαμβανομένων και των βαρέων μετάλλων) στα εδάφη, στα υδατικά συστήματα και γενικά στα οικοσυστήματα.

Η ΑΚΖ θα καθορίσει τα σύνορα του κάθε υποσυστήματος και θα ποσοτικοποιήσει  τα περιβαλλοντικά και ενεργειακά οφέλη όσον αφορά τη μείωση του κινδύνου στους αποδέκτες (τουλάχιστον κατά 50% για το έδαφος και το νερό) και τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (τουλάχιστον κατά 30%, όταν τα απόβλητα τα οποία σε διαφορετική περίπτωση θα απορρίπτονταν στο έδαφος, κομποστοποιηθούν και υποκαταστίσουν μερικώς τη χρήση λιπασμάτων.

Δράση C2

Παρακολούθηση των κοινωνικο-οικονομικών επιδράσεων του έργου 

Στη διάρκεια των 48 μηνών του έργου θα αναπτυχθούν ειδικοί δείκτες για την παρακολούθηση των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων του έργου μεσω συγκεκριμένων και στοχευμένων δράσεων επικοινωνίας με διάφορες κοινωνικές ομάδες. 

Δράση D1

Διάχυση δράσεων και αποτελεσμάτων

Το AgroStrat προβλέπει μια καλά οργανωμένη στρατηγική διάχυσης των αποτελεσμάτων με σκοπό η γνώση που θα αποκτηθεί να διαχυθεί με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο.

Οι δράσεις οι οποίες έχουν προγραμματιστεί είναι:

  • Δημιουργία ιστοσελίδας
  • Δημιουργία δικτύου μεταξύ ερευνητικών κέντρων, πανεπιστημίων, παραγωγών και των ενώσεών τους, περιφερειακές και εθνικές αρχές, εκπροσώπους της αγοράς, άλλα ήδη υπάρχοντα ευρωπαϊκά δίκτυα, αλλά και με άλλα σχετικά έργα LIFE (ολοκληρωμένων ή εν εξελίξει)
  • Διάδοση των επιτευγμάτων του έργου σε φορείς, επιστήμονες, φορείς χάραξης πολιτικής και κυρίως στους παραγωγούς κελυφωτού φυστικιού αλλά και άλλων εντατικών καλλιεργειών στην Ελλάδα και σε άλλες Μεσογειακές χώρες
  • Διοργάνωση πέντε ημερίδων ενημέρωσης κατά τη διάρκεια των τελευταίων 18 μηνών του έργου σε περιοχές όπου καλλιεργείται κελυφωτό φυστίκι (Αίγινα, Χαλκιδική, νομός Μαγνησίας, Αττική.
  • Διοργάνωση τριών ημερίδων ενημέρωσης στην Ιταλία, Ισπανία και Κύπρο, χώρες στις οποίες επίσης καλλιεργείται κελυφωτό φυστίκι.
  • Δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά
  • Ανακοινώσεις σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια
  • Παραγωγή ενημερωτικού υλικού

Δράση D2

Σχέδιο επικοινωνίας και διάχυσης αποτελεσμάτων μετά την ολοκλήρωση του έργου 

Κατά τη διάρκεια του έργου θα αναπτυχθεί ένα σχέδιο διάχυσης/διάδοσης των αποτελεσμάτων του καθώς και επικοινωνίας με τους ενδιαφερόμενους φορείς, το οποίο θα τεθεί σε ισχύ μετά τη λήξη του προκειμένου να διασφαλιστεί η συνεχής διάχυση των αποτελεσμάτων του αλλά και η μελλοντική εφαρμογή τους κυρίως μέσω αγροτικών συνεταιρισμών και της εμπλοκής των μελών τους οι οποίοι είναι δυνητικοί τελικοί χρήστες.

Σχέδιο Επικοινωνίας του έργου μετά την ολοκλήρωσή του

Δράση E1

Διαχείριση του έργου από το Ινστιτούτο Εδαφολογίας Αθηνών

Περιλαμβάνει όλες εκείνες τις δράσεις που θα εξασφαλίσουν την επιτυχή διοικητική, νομική και οικονομική διαχείριση του έργου

Δράση E2

Παρακολούθηση και έλεγχος του έργου

Η δράση θα διαρκέσει 48 μήνες (όλη τη διάρκεια του έργου) και έχει ως στόχο να αποτυπώσει και να τεκμηριώσει την αποτελεσματικότητα των δράσεων του έργου σε σύγκριση με την αρχική κατάσταση, τους στόχους, τα αναμενόμενα οφέλη και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις/οφέλη. 

 

 

Κατεβάστε το χρονοδιάγραμμα του έργου